Fiets

Op 24 juni 2016 reed ik een voor mij legendarische trainingsrit. Ik was bezig met de aanloop naar de hele triathlon en had 180 km op het programma staan. ’s Ochtends was ik de dag begonnen met het nieuws: de uitslag van het Brexit-referendum. Dat was een mokerslag. Ik vertrok met een donderwolk om mijn hoofd, en het weer paste daarbij  – het regende zelfs even. Ik reed via de Beneluxtunnel en het fietspad ‘buitenom’ Voorne-Putten naar de Haringvlietdam en via Ouddorp naar de Brouwersdam. Daar draaide ik naar het oosten, ik kreeg de wind mee en de zon kwam door. Mijn humeur reageerde mee, en na bijna 7,5 uur en 175 km fietsen, verder nog via Schouwen, Duiveland, Flakkee en de Hoeksche Waard, kwam ik opgeklaard terug thuis aan. Zonder de Brexit opgelost te hebben natuurlijk, maar het fietsen had zijn helende uitwerking op mijn ziel gehad, mogelijk meer dan ooit tevoren.   

Vandaag heb ik die ronde voor het eerst opnieuw gereden. Ik fiets niet elk jaar zulke afstanden, en vorig jaar strandde een poging in veel te harde wind. Ik heb hem dit jaar omgedraaid, dat kwam beter uit voor de wind, en ik heb hem ook behoorlijk wat scherper aangesneden, vooral op Goeree en het stukje Zeeland, en zo kwam ik uit op 164 km, in 6u37 – ja, ook met een behoorlijk wat hoger gemiddelde en een maar een fractie hogere hartslag. Dat zegt niet zo veel: ook nu woei het, maar mogelijk stond de aanwakkerende wind vooral vanaf de Brouwersdam ook wel heel gunstig – ik zag mijn gemiddelde rap oplopen. Het was tussen Brouwershaven en Ouddorp wel veel drukker dan ik me van toen herinner. Desalniettemin: met mijn vorm zit het wel snor.

Opnieuw was het goed voor mijn ziel. Die het zwaar heeft: de hele corona-situatie geeft me op dit moment weer veel angst en verdriet en de onzekerheid over hoe lang deze ellende gaat duren vind ik moeilijk te verdragen. Daarnaast hebben we hier thuis een paar andere ‘soresjes’ die bij vlagen ook als donkere wolken voor me hangen (niks ernstigs, in de zin van: niks tussen mij en manlief, gewoon wat gedoe). De kunst van ‘fietstherapie’ is om uit die abstracte angst, somberheid en wolken in mijn hoofd te komen en te landen in het hier-en-nu van gewoon fietsen, in mooi en dierbaar landschap en prachtig weer. Dat lukte bij vlagen, ik stuiterde er wat in en uit vandaag, het was niet die rechte lijn omhoog van toen.

De Brexit heb ik niet omgekeerd vandaag. Corona niet opgelost. Maar het fietsen deed me wel weer goed.

Eigenlijk zouden manlief en ik anderhalve week geleden vertrokken zijn om in Mongolië te fietsen en daarna met de Trans-Siberië-Expres terug naar huis te reizen, met een paar stopjes in Rusland. We weten al een hele tijd dat dat er niet in zou zitten natuurlijk – mogelijk volgend jaar zelfs ook nog niet, en daarna moeten we maar verder zien hoe onder andere reizen, reisorganisaties en mijn financiën zich ontwikkeld hebben.

Maar we wilden toch even weg, en daarom hebben we afgelopen week in Nederland gefietst. We zijn in vier dagen via het oosten naar Groningen gefietst, met overnachtingen in Rhenen, Holten en Emmen. Dagje Groningen, en toen westelijker terug, via Wolvega, Elburg en Mijdrecht. 9 dagen weg, 680 kilometer gefietst. In een soort banaanvorm:

Die kaart is van het Polarsteps-logboek dat we weer bijhielden en dat nu openbaar is – zie daar voor meer foto’s en verhalen. 

We hadden niet de beste week uitgezocht qua weer, al ging het best wel: we hadden op de eerste dag de snoeiharde wind vooral mee, zijn de afgelopen twee dagen het onweer en de echt grote hoosbuien misgelopen, en hadden gister en eergister twee uitgesproken zomerse, zonnige en warme dagen.

We vonden Nederland heel mooi. We kwamen op plekken waar we nooit eerder waren geweest, met de Sallandse heuvels als grootste verrassing en daarvan weer het mooiste korenveld ooit als absoluut hoogtepunt – het was in het echt mooier dan op de foto, intenser blauw, en het zoemde nog ook, van de vele bijen.

Het was bovendien heel afwisselend, bijvoorbeeld op dag 2: van het rivierenlandschap bij Rhenen en Wageningen naar de Veluwe, naar klassiek boerenland bij Loenen, de IJssel over en dan het zand van Salland. Of gister: uit Hanzestadje Elburg de polder in, over de Stichtse brug daar weer uit en zo het Gooi in, eindigend tussen de venen en plassen van het Groene Hart.

We verbleven in hotels, In hotels, omdat kamperen nog wat lastig is – en eigenlijk was het met het weer zo ook lekkerder. Na 3 maanden zonder was het een genot (maar eigenlijk ook heel gewoon) om weer uit te eten en op een terrasje te zitten voor koffie met appeltaart of een biertje.

Op coronagebied was het goed te doen. In Holten (overigens het beste hotel en diner van allemaal) waren ze heel omzichtig bij het serveren, op andere plekken merkte je geen verschil met normaal en stond er alleen handontsmetter voor de vorm, leek het wel. In Wolvega mocht je niks zelf opscheppen van het ontbijtbuffet, maar dan hingen de medewerkers er wel met hun snufferd boven bij het opscheppen, terwijl ze doorpraatten, zonder mondkapje. De gezondheidsvragen werden maar zeer zelden serieus gesteld. Reserveren kan ook ‘aan de deur’ en dan hoef je soms niet eens een naam op te geven – maar op andere plekken naam en telefoonnummer. Gooi het maar in m’n petje. 

Het was bijna overal nog erg rustig. We hebben genoten van de rust en ruimte. In het hotel in Groningen (erg leuke, historische plek) was het uitgestorven en ook de stad was – zonder studenten – gek leeg. Alleen vrijdagavond in Elburg was het druk, en daar hadden we wat geluidsoverlast van, in een ook erg warme hotelkamer – maar verder was ook dat een leuke plek.

Op de Hondsrug en in Giethoorn was het ook erg druk met e-bikes. Dat viel ons wel op: op zo’n doordeweekse dag buiten het hoogseizoen fietst er bijna niemand meer helemaal zelf. Sommige e-bikers hebben ook een hekel aan bagage-fietsers – we kregen commentaar over de breedte van onze tassen. Dat viel ons wel op, meestal zijn de reacties op vakantiefietsen positiever. Het kan toch niet aan de 1,5 meter liggen, want dan zijn brede fietsen juist veiliger, toch? We zagen ook minder ‘soortgenoten’ dan we hadden verwacht.

Ik ben ook nog langs mijn drie triathlon-hoogtepunten van vorig seizoen gefietst: in Emmen verbleven we in hetzelfde hotel als vorig jaar voor de halve van Klazienaveen, gister reden we een stukje over het fietsparcours van Almere, en vandaag langs het zwembad en de wisselzone van Ter Huh.

En toen ik thuiskwam, lag daar de medaille voor de coronatriathlon:

Ik was niet in mijn beste doen, zeker de eerste dagen niet. Ik was moe van 3 maanden coronacrisisstress en in mei daarbij ook nog best hard werken. De eerste dag was meteen erg lang (bijna 114 kilometer), en zo verschoot ik nogal wat kruit. Ik werd eigenlijk alleen maar moeier, en dat voelde alsof het niet goed zou gaan. Maar dat kwam vooral doordat ik mezelf in de weg zat. Nadat ik dat in Groningen eens goed in de ogen had gekeken, ging het beter en fietste ik lekkerder.

Desalniettemin vond ik het best pittig, pittiger dan ik had verwacht. Down Under reden we 80 km per dag, met 1000 hoogtemeters, dus ik had gedacht dat ik er hier wel 100 zou kunnen rijden. Maar dat viel tegen. De wind, het vele keren en draaien, zoeken soms, zeker bij slecht aangegeven omleidingen (we raakten op de eerste dag bijvoorbeeld verstrikt in Nieuwegein), allerlei ondergronden voor de leukere routes (knooppunten) en soms toch ook nog wel een beetje hoogteverschil maakte het trager en zwaarder dan ik had verwacht.

Al met al ben ik er toch van opgeknapt, lichamelijk maar vooral geestelijk. Het was heerlijk om er even tussenuit te zijn. Nu benen en rug wat laten rusten, en dan heb ik hopelijk profijt van de 680 kilometer voor mijn duurconditie. Voorlopig hebben we geen plannen, nouja, werken en lekker sporten.

En voor die verre, onzekere reistoekomst geldt: zo fietsen in Nederland is voor herhaling vatbaar. Er is nog een boel te ontdekken en te beleven.

Voor woensdag had ik wekenlang niet op de stadsfiets gezeten, maar toevallig kwamen er donderdag en vrijdag nog een paar ritjes achteraan, onder andere naar de bloedbank. Als ik zo rondfiets, lijkt dat enerzijds heel gewoon, en anderzijds ongewoon. Mijn hoofd schakelt daar steeds tussen – wat ook al ongewoon is. Het is bovendien ongewoon om je er bewust van te zijn dat iets gewoon is – dan is het dat dus niet, op dat moment.

Gewoon is dat ik op de stadsfiets ergens naartoe rijd. Dat is onderdeel van mijn dagelijks leven in normale tijden – gemiddeld een half uur per dag.

Ongewoon is deze hele tijd, en zelfs als ik dat even zou kunnen vergeten, is het er steeds, al is het maar doordat het stiller is met verkeer en vliegtuigen en de ‘bezetting’ op de fietspaden anders dan anders: drukker bij mooi weer, veel stiller bij slecht weer.

Woensdag maakte ik nog twee foto’s die het gewoon/ongewoon symboliseren. Ze pasten toen niet in het coronatriathlonverhaal, maar nu wel.

Wachten voor de Hoge Brug is doodgewoon, maar dat ik dan een camera bij me heb niet:

Op de stadsfiets fietsen is gewoon, maar zo’n ritje klokken met m’n horloge, zoals woensdag niet:

Mijn fiets is van april 2002, dus ze is deze maand 18 geworden! Dat is reden voor een feestje.

We zijn samen 18 kilometer wezen fietsen, waarin ik 18 korte, felle intervalletjes reed.

Ondertussen mijmerde ik een beetje over wat we allemaal samen hebben meegemaakt. Het absolute hoogtepunt daarvan ligt aan het begin van haar bestaan: ik had haar nog geen twee maanden toen we samen onderweg waren en ik Henk leerde kennen.

We hebben heel wat prachtige sportieve avonturen beleefd, van cyclo’s via toertochten en trainingen tot mijn eerste triathlons.

Maar bovenal, en meer dan mijn andere fietsen, is zij het maatje met wie ik samen zwerf en op wie ik zo lekker kan denken. In de afgelopen moeilijke weken heeft ze in dat opzicht weer veel voor me betekend.

Ze ziet er nog goed uit voor haar leeftijd, dus ik hoop dat ze nog heel lang meekan!

De laatste dagen ga ik voelen dat het wringt om zelf buiten te sporten terwijl de belangrijkste maatregel zegt ‘blijf zoveel mogelijk thuis’.

Ik doe het nog wel, en ik blijf het doen: ik fiets alleen, ik vermijd drukke momenten en drukke plekken, ik houd zo veel mogelijk rekening met andere mensen – maar wat ik doe, acht ik wel noodzakelijk voor mijn eigen geestelijke en lichamelijke gezondheid. Ook al is het meer dan Ruttes ‘frisse neus’. Woensdag fietste ik bijvoorbeeld 95 kilometer, onder andere om de nieuwe brug bij Rozenburg te zien:

Maar ik vind het wel lastig, of liever gezegd: ik kan me voorstellen dat andere mensen er anders mee omgaan en dat die het níet vinden kunnen. Wat andere mensen doen, loopt uiteen van enerzijds helemaal niet meer buiten komen tot min-of-meer ‘business as usual’: die fietsers maken nog steeds lange tochten, ook op drukke dagen, en ook met anderen samen. Of ze zitten er zelfs niet mee om bij het inhalen fluimen rond te strooien of te hoesten.

Iedereen gaat op zijn of haar eigen manier met de maatregelen om om en trekt ergens een streep. En dat is best lastig. De regels zijn vaag, of eigenlijk zijn het meer adviezen dan regels. Op Twitter en op de fietsforums die ik volg, wordt er dan ook uitgebreid gediscussieerd over wat er wel en niet kan. Dat gaat soms minder vriendelijk, want ‘men’ neemt elkaar dan behoorlijk de maat, overtuigd van het eigen gelijk.

Ik betrap me er zelf ook op: dat ik vind dat wat ik doe ‘moet kunnen’, maar dat ik wel een oordeel heb over anderen. Over samen fietsen bijvoorbeeld, of over eerst met de auto ergens naartoe reizen om daar te gaan fietsen. Of over toch op zo’n drukke dag gaan voor een lange tocht, als gepensioneerde, dus met alle tijd op rustigere momenten. Maar ook over mensen die binnen blijven, want dat lijkt me overreageren. Of over zomaar anderen, zoals wanneer ik waarneem dat het ergens wel heel druk is – maarja, ik ben er zelf op dat moment ook.

Wat ik me nu voorneem, is om niet meer te oordelen. Ik blijf wel een streep trekken bij wat écht niet mag, maar verder ga ik mijn best doen om mild te zijn. Dit is een moeilijke tijd voor ons allemaal, en we rommelen er allemaal zo goed mogelijk doorheen. We verschillen in onze risico-inschatting, in de mate waarin we de beperkingen onder ogen kunnen zien, in onze mogelijkheden, behoeften en aanpassingsvermogen.

We doen maar wat, eigenlijk. En hopelijk gaat dat goed.