Maandarchieven: oktober 2019

Afgelopen dinsdag heb ik een van mijn meest bijzondere loopjes ooit gelopen. Qua training stelde het niks voor: ongeveer 6,5 kilometer op duurlooptempo, en ik heb tussendoor nog een aantal keer stilgestaan ook, om de weg te zoeken en foto’s te maken. Maar ik heb nog nooit eerder zo’n historisch parcours afgelegd: door het centrum van Berlijn, vrijelijk zwervend tussen oost en west. Ik was me bij elke stap ervan bewust dat ik iets aan het doen was dat tot 30 jaar geleden niet kon, en ik had dus bij elke stap kippenvel.

Ik was er voor werk, moest er dinsdagmiddag zijn, ben maandag heen gegaan met de trein, dinsdagavond meteen teruggevlogen, na middernacht pas thuis, het werk was vrij inspannend – dus alles bij elkaar is zoiets best een slopend tripje. Maar die ochtend had ik even vrije tijd, en dat was kicken. Ik had speciaal m’n hardloopschoenen meegenomen.

Ik ben gelopen via Checkpoint Charlie, waar nog een restant Muur te zien was:

Door naar de Brandenburger Tor:

Waar vlakbij een plaquette ligt over Reagan’s beroemde woorden – jeetje, ja, dat is al meer dan 30 jaar geleden (ik voelde me ineens soms ook oud):

Langs de Reichstag, met het nieuwe gedeelte van na de eenwording, maar ook het beladen oude uit de Nazi-tijd (eerder had ik ook al op afstand het grote Holocaustmonument gezien):

Stukje langs de Spree, met uitzicht op de landmarks van voormalige Oost-Berlijn:

En daarna over Unter den Linden…

…terug naar het hotel in de buurt van de Dom:

Tsjongejonge. Nergens is zo veel twintigste-eeuwse Europese geschiedenis samengebundeld als in het centrum van Berlijn, en aan een deel daarvan, dat van de val van de Muur, bewaar ik zelf herinneringen. Ik ben in de laatste jaren van het bestaan van de muur een aantal keer in Oost-Berlijn en de DDR geweest, als studenten-uitwisselingsproject (nouja, uitwisseling… wij zochten de Oost-Europeanen op, omgekeerd kon niet). Ik kreeg er vrienden, die me vertelden over hoe het was om achter iedereen een Stasi-agent te moeten vermoeden en dus nooit iemand te kunnen vertrouwen. Dat was nog erger dan niet mogen reizen, of in je wonen of werk belemmerd worden als je geen lid was van de partij.

Ik was er sindsdien amper meer geweest, en ik moest dus nog wennen aan het ‘nieuwe’ Berlijn. Meteen toen ik van het station naar het centrum gingen met de U-Bahn was het al raak: ik reed gewoon dóór station Friedrichstrasse, waar je vroeger altijd moest overstappen om over de grens te gaan. Met z’n visum, z’n strenge douane-beambten, z’n verplichte geldwisselen – en met het gevoel de gevangenis in te stappen.

Voor Berlijners is het misschien al lang weer gewoon, maar voor mij was het heel bijzonder om nauwelijks meer te kunnen zien waar die vermaledijde Muur ooit heeft gestaan. Om, ik kon het niet laten, om de pilaren van de Brandenburger Tor heen te slingeren – dat kon  vroeger écht niet, daar stond de Muur, nu maakte m’n GPS een mooi zigzagje:

Het was, zoals op de foto’s te zien is, miezerig en grijs weer. Desalniettemin heb ik van elke stap genoten. Ik kon weer voelen hoe ik me voelde op de avond van 9 november 1989 – één van de grootste historische gebeurtenissen uit mijn leven. De hoop, de vreugde… en ik herinnerde me van alles van daarvoor en sindsdien, in Berlijn, in de wereld, in mijn eigen leven.

Niet alles daarvan is even vreugdevol, I know, en toch overheerste voor mij dinsdagochtend een sterk gevoel van bevrijding.

Dat alles, in een uurtje hardlopen!