Maandarchieven: februari 2023

Evene (47) loopt hard na borstkanker: ‘Sporten voegt echt iets toe aan mijn leven’

Evene sprak ik in 2017, het was het eerste interview, ik was net begonnen met denken over een boek. Het interview heeft Optimaal blijven sporten niet gehaald, deels omdat ik het contact met haar een tijd kwijt was, en deels ook omdat Evene, anders dan de latere geïnterviewden, geen uitgesproken ‘pleziersporter’ is: ze sport omdat het goed voor haar is. Desalniettemin is haar verhaal de moeite waard.

Ruim een jaar voor ons gesprek, op haar 46e, hoorde Evene dat ze borstkanker had. Een operatie en bestraling volgden. Daarna wilde ze de draad weer oppakken. Ze ging weer werken, maar dat ging niet goed: ze ontdekte dat de impact op haar lichaam groter was dan verwacht. In een zoektocht naar hulp kwam ze uit bij Beweeg Je Fit. Dat is een programma onder begeleiding van fysiotherapeuten, speciaal gericht op borstkankerpatiënten. Het hielp Evene enorm vooruit, met als hoogtepunt dat ze kort voor ons gesprek bij de Pink Ribbon Ladies Run 5 kilometer hardliep. Ze ervoer dat als de afsluiting van de periode van ziekte en herstel.

Evene vertelt over hoe ze bij Beweeg Je Fit terechtkwam: “Wat ik zocht, was hulp bij mijn herstel, bij het vinden van de weg naar boven, naar mijn normale leven. De diagnose was tien maanden geleden, het einde van de bestralingen zeven, maar de nasleep was nog enorm, vooral de vermoeidheid. Ik moest het rustig aan doen, voorzichtig zijn, en dat deed ik ook, maar ik was kennelijk toch niet voorzichtig genoeg. Beweeg Je Fit was precies wat ik nodig had.”

Bij Beweeg Je Fit doe je twee keer in de week een training van 3X10 minuten cardio (wandelen op de loopband, crosstrainer, fietsergometer), gevolgd door enkele krachtoefeningen. Die tien minuten bouw je op in intensiteit. Het is de bedoeling dat je stevig je best doet, zonder je te vergalopperen. Evene voegde er zelf nog een derde training aan toe, thuis. Evene: “In het begin was het loodzwaar. Als ik dan thuiskwam, moest ik eerst gaan slapen. Ik legde de lat ook wel hoog voor mezelf, wilde steeds een stapje hoger. Dat lukte, en bovendien werd ik er minder moe van. Het werd toen net voorjaar, en dat hielp ook: langer licht, warmer.”

De training is in een groep met lotgenoten: vrouwen die borstkanker (gehad) hebben. Sommigen daarvan zijn zelfs nog bezig met de behandeling. Evene: “Die groep met gelijkgestemden, dat was een feest van herkenning, dat heeft me ook veel goed gedaan. En het was gezellig! Het heeft me geholpen om weer fit genoeg te worden om te kunnen gaan werken. Niet meer fulltime, maar wel vier dagen in de week.”

Beweeg Je Fit duurt in principe 12 weken, maar de groep van Evene ging wat langer door. Evene realiseerde zich ondertussen wel dat ze daarna bezig moest blijven om haar conditie nog verder te verbeteren: “Ik wist niet zo goed wat ik zou doen. Ik vind eigenlijk niks leuk. Voor de diagnose stond ik thuis wel op de crosstrainer, alleen om fit te blijven. Ik heb een lastige rug, veel problemen met m’n S/I-gewricht. Ik heb wel fanatiek paardgereden. Mijn paard is inmiddels met pensioen, ik zoek hem elke week nog op maar rijd niet meer. Dus ik moest wat verzinnen. Eén van de fysiotherapeuten van Beweeg Je Fit zei toen: ‘Waarom ga je niet hardlopen?’ Ik dacht: ‘jeetje, hardlopen, kan ik dat wel?’ Best wel spannend. Van die tien minuten op de loopband wandelen was het niet zo’n grote stap naar tien minuten hardlopen, en dat ben ik toen gaan uitbouwen. Het ging, en dat gaf een enorme boost!”

Op de loopband? “Ik heb die eerste zomer ook wel buiten hardgelopen, samen met mijn partner, om en om op de fiets. Buiten is anders, zeker leuk, maar ik kreeg een heupblessure. Het heeft maanden geduurd voor het weg was. Toen ben ik weer begonnen op de band. Twee keer peer week nu, hopelijk kan ik er binnenkort een derde keer aan toevoegen. Ik heb zelf een loopband gekocht, pak er meestal de laptop bij zodat ik ondertussen naar een filmpje kan kijken voor de afleiding.”

Is ze het dan inmiddels wel leuk gaan vinden? “Het geeft voldoening. En het draagt bij aan de gewone dagelijkse dingen. Ik merkte dat al tijdens Beweeg Je Fit en het blijft zo: als ik regelmatig hardloop, heb ik meer energie. Het maakt het leven aangenamer. Die vermoeidheid is niet helemaal weg, 100 procent de oude ben ik niet en zal ik nooit meer worden. Maar ik ben tevreden met hoe het nu gaat, en daar draagt hardlopen aan bij. Ik kan er meer energie in stoppen dan in de crosstrainer. Hardlopen kost meer moeite, ik moet meer op mijn houding letten, het draagt meer bij aan mijn conditie. Hardlopen geeft meer voldoening.”

En toen volgde dus de 5 km van – heel toepasselijk – de Pink Ribbon Ladies Run, een benefietloop voor een stichting die projecten organiseert op het gebied van borstkanker. “Een vriendin van mij deed die twee jaar ervoor, tijdens mijn behandeling. Ze liep toen voor mij. Waarom zou ik het nu niet zelf doen? Dat was spannend. Maar ik voelde me goed, in februari/maart van dit jaar, en ik kon weer lopen na die heupblessure. Ik ging het gewoon doen! Het was voor mij de afsluiting van die periode van ziek zijn en herstel.”
Ze schiet even vol. Maar al gauw weer rustig vervolgt ze: “Echt heel lekker gelopen heb ik niet, in de meute, en buiten lopen blijft lastig voor me, ik heb het nog dagen gevoeld. Dus het was wel ook de laatste keer.“

En toch blijft ze lopen? “Ja, ik wil goed voor mijn lichaam zorgen. Het is noodzakelijk voor een prettiger, makkelijker leven, ik kan meer aan. Ik weet waar ik het voor doe. Het is geen straf, geen moeten. Ik weet: als ik niet loop, ben ik sneller moe en lusteloos. Twee keer per week sta ik op tijd op om voor mijn werk een half uur te lopen, 5 kilometer ongeveer. ’s Ochtends vroeg, dan heb ik het gauw gehad: opstaan, sporten, aan de slag. Dat werkt voor mij. Misschien wil ik ooit wel meer of harder gaan lopen als het soepeler en makkelijker gaat. Maar ik heb nu geen ambities. Ik moet ook nog steeds goed naar mijn lichaam blijven luisteren.”

Als ze terugkijkt, wat is dan de sleutel tot haar succesvolle opbouw geweest? “Dat ik wist waar ik het voor deed. Meer fitheid, meer energie. Ik had een doel voor ogen, en daar ging ik recht vooruit op af. Dat doel was een grote stimulans. Er waren dagen dat het eerder genoeg was dan die drie keer tien minuten, en ook dagen dat ik het programma met twee vingers in mijn neus afwerkte. Ik wist ook dat ik niet overmoedig moest worden: die bestraling had veel kapot gemaakt. Die ups en downs waren frustrerend, net als de blessure afgelopen winter. Ik was weer terug bij af. Maar ik ben ook gewoon weer gaan opbouwen. Ik weet waar ik het voor doe. Sporten voegt echt iets toe aan mijn leven. Ik stop er veel in, maar dat krijg ik ook terug.”
Wat is Evenes advies voor mensen in een soortgelijke situatie – met of na kanker dus? Ze hoeft niet lang na te denken: “Ga sporten! Het brengt je zoveel goeds! En: hoe eerder, hoe beter. Als ik eerder begonnen was… Het kan al tijdens de behandeling. In onze groep van Beweeg Je Fit was er eentje nog bezig met chemotherapie. Zo’n programma kan ik sowieso ook aanraden, zowel fysiek als psychisch: de regelmaat, de begeleiding, de onderlinge steun en gezelligheid, de tips, het gesprek met elkaar – dat samen werkt. Je moet het zelf doen, maar het is een zetje in de goede richting.”

Evene vraagt of ik haar nog wat aan kan raden. Tsja, ze is zelf tevreden en ze weet wat ze doet, dus heb ik daar eigenlijk niets aan toe te voegen. Ik vind het bewonderenswaardig hoe ze weet waar ze het voor doet en wat ze moet doen om zich goed te voelen – en dat ook doet.
Mocht ze toch wat willen veranderen, dan denk ik aan drie dingen:

  • Toch buiten lopen. Buiten sporten, liefst in daglicht, voegt namelijk uit zichzelf ook nog heel wat toe aan energie en gezondheid.
  • Meer afwisselen in intensiteit. Langer en rustiger, korter en harder (intervallen) – volgens hoofdstuk 2 van Optimaal blijven sporten dus. Evene beschrijft dat ze ‘veel moeite’ stopt in het lopen, flink tempo maakt. Ze loop ongeveer 5 km in een half uur. In mijn oren klinkt dat als: alles in het middengebied, de gemiddelde intensiteit waar lopers die hun best doen vanzelf invallen. Dat voelt goed, maar het is niet de effectiefste trainingsvorm en hij is bovendien behoorlijk riskant qua blessures. Zelfs als ze in totaal niet méér gaat lopen, zou variëren in tempo haar sterker kunnen maken en mogelijk zou ze ook minder geblesseerd zijn.
  • Juist wel toch af en toe meedoen aan een 5 km prestatieloopje. Omdat het leuk is eens in een hele andere omgeving te sporten, te zien dat anderen er ook moeite mee hebben en als doel om naar toe te werken. En de sfeer is bijna altijd enthousiasmerend. Nicole uit hoofdstuk 4 was ook bij die Ladies Run waar Evene aan mee heeft gedaan en die vond die loop ook loodzwaar. Volgens haar was dat voor iedereen zo, omdat het ontzettend warm was. Dus: gewoon nog eens proberen. Bijvoorbeeld bij een Parkrun. Die bestonden nog niet in Nederland toen ik Evene sprak, maar het is vast wel wat voor haar: het is voor iedereen, gratis, elke week en met een zeer gemêleerd deelnemersveld.
Door |2023-02-23T16:46:44+01:0023 februari 2023|Extra|Reacties uitgeschakeld voor Evene (47) loopt hard na borstkanker: ‘Sporten voegt echt iets toe aan mijn leven’

Tijdritgericht trainen (4): de rest

Met de posts over krachttraining, spinning en hardlopen heb ik al een groot deel van mijn huidige trainingen beschreven. Wat er specifiek voor het fietsen nog bijkomt, is een wekelijkse duurrit – nog steeds een beetje behelpen qua seizoen, maar het is ook al een paar keer leuk en lekker geweest. Samen met de wekelijkse in totaal ongeveer drie uur op de stadsfiets is het een aardige hoeveelheid fietsen – véél meer dan de afgelopen jaren.

Alles bij elkaar is deze winter- of basistraining voor de tijdrit al best veel. Er is niet veel ruimte voor nog andere dingen, maar zeker nog wel wat. Dat is dus niet tijdritgericht, maar wel mede-door-de-tijdrit-bepaald:

  • Het winterzwemmen – still going strong! Het is nog steeds een geweldig experiment. Het went inmiddels echt – gister heb ik comfortabel meer dan tien minuten gezwommen in water van zes graden. Verrassend hoe lekker dat is!
  • Zwemonderhoud: ik ga ook nog één keer per week naar het zwembad, om mijn zwemmen te onderhouden. Ik moet zeggen: dat is mentaal eigenlijk de lastigste training van de week. Ik wil het blijven doen, met het oog op de triathlon en omdat mijn schouders dat zwemmen nodig hebben. Als ik er ben, vind ik het meestal ook lekker om in het water te zijn. Maar ik heb vaak niet zo’n zin, en daar heeft mee te maken dat ik nogal doelloos ben natuurlijk. Het mag niet te zwaar zijn: dat heeft geen zin en het zou mijn totale trainingsbelasting te groot maken. Dus klungel ik maar wat aan. Beetje techniek, beetje kracht, paar sprintjes, wat schoolslag zwemmen tussendoor, ‘speelgoed’ (pullbuoy, snorkel enzo) mee. Ontspanning en plezier zoeken. Dat lukt dan gelukkig meestal wel – als het maar niet te druk is. Een tijdje terug was ik met Nicole in het Inge de Bruijn zwembad in Barendrecht, dat was leuk: ik was daar nooit eerder geweest, het was gezellig en altijd leuk om andere tegeltjes te zien.
  • Yoga. Ik doe de meeste training voor core stability en buikspieren nog steeds met Adriene, inmiddels verwerkt in mijn thuis-krachttraining. Daarnaast doe ik ook wekelijks wat aan rekken en/of voor de ontspanning, naar behoefte. Dat doet me nog steeds heel veel goed!
  • Wandelen – zo af en toe een ommetje, voor het lekker, de gezelligheid, #projectdaglicht en de ontspanning. Heerlijk om dan de eerste tekenen van lente te zien:

Het is best veel, alles bij elkaar, maar goed te doen. Wat ik wel merk, is dat mijn gewone leven een stuk dynamischer is dan in de voorgaande winters, toen ik onder de corona-beperkingen vooral thuis naar m’n beeldscherm zat te koekeloeren. Samen met het sporten is dat wel pittig soms. Maar ook erg fijn! Zo was ik afgelopen vrijdag naar mijn eerste vak-conferentie in drie jaar, in Leuven, compleet met hotelovernachting. En ja, ook daar heb ik een ommetje gedaan!

 

Door |2023-02-22T14:20:46+01:0013 februari 2023|Fiets, Zwem|0 Reacties

Tijdritgericht trainen (3): hardlopen

Huh, hardlopen voor een tijdrit? Ja! Mijn training hoeft nu nog niet heel specifiek te zijn. Ik wil hardlopen sowieso onderhouden, maar het dient ook echt wel twee tijdritgerichte doelen:

  1. Basisconditie onderhouden, vooral rustige duur. Ik heb al jaren de ervaring dat de duurconditie van hardlopen uitstekend ’transfereert’ naar het fietsen. Als ik voor een halve marathon train bijvoorbeeld, met duurlopen van twee uur, fiets ik daarna makkelijk twee uur of meer. Het enige waar ik dan aan moet wennen is de zit, maar mijn benen geven geen krimp. Ik loop op het moment om de week een duurloop van zo’n 15 kilometer (ruim 1,5 uur). Daarmee kan ik dus prima mijn conditie onderhouden in de tijd van het jaar dat fietsen minder aangenaam is. Hardlopen kost minder tijd, dus ben je minder blootgesteld aan de elementen, het kan zelfs in het donker, en bij slechter weer (hardere wind, stukjes glad).
  2. Oefenen met wedstrijden ‘in het rood’. De tijdrit straks is zo kort dat dat een inspanning wordt boven mijn omslagpunt/anaerobe drempel. Dat doet pijn – al na een paar minuten gaan mijn benen dan ‘niet zo hard! dit houden we niet vol’ roepen, en de kunst is om dat te negeren. Dat kan ik goed oefenen hardloopwedstrijdjes tot maximaal een kilometer of zes. De vijf kilometer van de Parkrun is er ideaal voor. Ik wilde die dit seizoen minstens elke maand lopen, en dat is in september, oktober en november gelukt, en dat leverde inderdaad inzicht op over hoe ik dat kan doen, dik 25 minuten die benen negeren. Sindsdien zit de klad er een beetje in: ik was een keer te moe, het was een andere keer te slecht weer, en ik had andere hardloopplannen. Dat is geen probleem – het voornemen staat nog voor de komende maanden.

Die andere hardloopplannen, die dienen ook een belangrijk doel: de wintertraining leuk houden. Daartoe heb ik vanaf november een boel leuke loopjes gedaan. Ik schreef er al eerder over, de vier die ik daar in het vizier had waren ook allemaal leuk: de Tankloop, de Nieuwsjaarsloop van Spirit (1e, dubbele, foto hieronder), de Gorzentrailrun (samen met Nicole, 2e foto) en de Kraanvogelloop.

Ik loop twee keer in de week, en met die leuke dingen, de duurlopen en af en toe een vijf kilometer blijft er niet eens zo heel veel gewone trainingstijd over. Als ik ga trainen, doe ik een intervaltraining, ik verwerk daarin de traptraining en houd het verder licht, om ervoor te zorgen dat de totale belasting niet te groot wordt – wat wil zeggen: om ervoor te zorgen dat ik steeds voldoende hersteld ben om bij spinning diep te gaan.

Ik blijf hardlopen omdat ik wel degelijk triatleet blijf en niet straks weer bij nul wil moeten beginnen met opbouwen, en ook omdat ik van vroeger weet dat alleen fietsen voor mijn lijf te eenzijdig is. Hardlopen houdt mijn heupen en onderrug soepeler, dat kan ik voelen, en wat ik wéét is dat hardlopen goed is voor mijn post-menopauzale botten – de beste osteoporosepreventie die er is.

Maar bovenal blijf ik hardlopen omdat het lekker is. Diepgaan op vijf kilometer is lekker, die loopjes zijn hartstikke leuk, en hardlopen blijft een heerlijke manier van luchten en van invullen van #projectdaglicht. Dat dat dan deze winter ook nog helpt voor de sportieve fietsdoelen is helemaal mooi.

Door |2023-02-22T14:16:17+01:003 februari 2023|Fiets, Loop|0 Reacties

Tijdrichtgericht trainen (2): spinning

Spinning doe ik al sinds 2001, ik ben begonnen bij een van de eerste sportscholen in Nederland waar dat kon. Toen ik nog alleen fietste, deed ik het elke week, misschien op hoogzomer na. Later werd het wat minder, ik fietste ’s winters sowieso minder en ik vond het lastig om de intensiteit ervan te combineren met zware hardlooptrainingen.

Want spinning is intensief – ik streef naar hoge pieken. Het is immers maar een uur, en als ik dan niet diep ga, voegt het qua trainen weinig toe. Bovendien leent het zich heel goed tot diepgaan, met de opzwepende muziek, het gezelschap en de fiets die een torenhoge trapfrequentie mogelijk maakt.

Dat heftige diepgaan, daar had ik deze herfst wel weer eens zin in. Bovendien past dat goed bij de tijdrittraining en wist ik dat ik deze winter geen hardloopdoelen zou gaan nastreven. Dat maakte ruimte voor een zware training.

Ik was sinds de eerste lockdown nauwelijks meer in de sportschool geweest, en er zijn wel wat dingen veranderd waar ik nogal aan moest wennen. Het aantal spinninglessen per week was al verminderd ten opzichte van jaren geleden, en nu zijn het er nog minder. Juist de momenten die mij het beste uitkwamen, zijn van het rooster geschrapt. De spoeling is nu dun: maandag-, dinsdag- of woensdagavond. Waarvan dinsdag het handigste uitkomt: dan is de les laat en kan ik ervoor eten.

Daar komt bij dat reserveren verplicht is, via een app, en soms lastig. De plekken worden één week van tevoren vrijgegeven, wat betekent dat je je precies op het moment dat de les begint kunt inschrijven voor die van volgende week. En dus zitten de meeste spinners met hun telefoon in hun handen klaar in de zaal. Ik vind dat helemaal niks, dat gehannes met zo’n telefoon. Maar ik ben het ook maar gaan doen om een plekje te bemachtigen. Want de lessen lopen soms snel vol (al is er ook al een keer een niet doorgegaan bij te weinig aanmeldingen, maar dat had met het WK voetbal te maken).

De wachtlijst is helemaal ongelukkig: iedereen op die lijst krijgt tegelijk bericht als er plek is, en wie zich dan het eerst aanmeldt, heeft de plek. Aangezien ik ook in het dagelijks leven niet aan mijn telefoon vastgeplakt leef, is het me laatst overkomen dat ik zeven keer achter het net viste en uiteindelijk geen plek had. Dat is zo frustrerend, dat ga ik niet nog een keer doen. Het was mogelijk een beetje januari-probleem: drukker dan anders door goede-voornemens-sportschoolbezoekers.

Kortom, in een ideale wereld zou ik een andere logistiek willen. En meer lessen. Ik speel met de gedachte om over te stappen naar een sportschool waar je ‘on demand’ virtuele lessen kunt volgen. Maar daar staat tegenover dat ik de lessen bij FitsportLand wel heel leuk en goed vind, vaak met goede muziek, en dat de instructeur en het gezelschap ook wel helpen om diep te gaan. Niet dat ik veel aanspraak heb, ik heb soms de indruk dat de anderen elkaar allemaal al jaren kennen van de voetbal enzo, maar alleen al hun aanwezigheid stimuleert.

Want dat ga ik, en dat is de bedoeling. Met het oog op de tijdrit heb ik twee trainingsdoelen bij spinning:

  • Zeer intensief trainen, met een hartslag royaal boven m’n omslagpunt. Dat is intensiever dan nodig is voor de tijdrit, maar dat is om dat anaerobe gebied te ontwikkelen. Dat past mooi  nu in het seizoen, want op de fiets krijg ik zo’n hoge intensiteit niet voor elkaar, al is het alleen maar omdat ik dan ook nog altijd een oog op het verkeer moet houden. Ik haal af en toe (niet elke week) een slag of 8 boven m’n omslagpunt,en dan houdt de wereld toch een beetje op te bestaan, zal ik maar zeggen. Op de wegfiets is dat niet veilig, bij spinning is het tof. Hoe hoog mijn hartslag oploopt, verschilt per week. Het hangt af van de les en van eventuele restjes vermoeidheid bij mijzelf. Boven mijn omslagpunt komen lukt vrijwel altijd wel. Dat het af en toe zo hoog wordt als 8 slagen erboven, verrast me wel. In al die jaren dat ik ook veel hardliep werd het nooit zo hoog.
  • Zwaar trappen – krachttraining dus. Ook dat kan prima op de spinningfiets, door de weerstand hoog te zetten. Om gewoon te trappen of om een running of hoover te doen – staan met je bovenlijf stil. Dat komt hard aan op je bovenbenen!

Verder draagt spinning nog wel wat bij aan mijn coördinatie (zeer hoge trapfrequentie, staan, soms balansoefeningen) en hitte-verwerking (ik krijg het er snikheet bij), en houdt het het fietsen leuk in deze grauwe, natte en waterkoude maand.

Alles bij elkaar is het wel een loodzware training, de zwaarste in een gewone trainingsweek, waar ik dus goed van moet herstellen. Echte voorbereidingstraining ook, want het is dus net niet tijdrit-specifiek, ook niet door de andere fiets. Die specifiekere training, daarvoor heb ik straks nog de maanden met beter weer.

Het voordeel van een telefoon bij me hebben is dat ik een foto kan maken. Hier is mijn uitzicht vanaf de spinningfiets, van gisteravond, toen ik, voor zover ik me herinner voor de allereerste keer ooit, de enige vrouw was in de les:

 

Door |2023-02-22T14:19:29+01:001 februari 2023|Fiets|2 Reacties
Ga naar de bovenkant