Slaap!

Het valt me de laatste tijd op dat er in adviezen voor duursporters nogal wordt gehamerd op het belang van slapen voor herstel. Een voorbeeld ervan is bijvoorbeeld deze post van Ironman die laatst weer eens langskwam in een nieuwsbrief. En er stond ook iets over in een Runner’s World ofzoiets, waarin zelfs werd beweerd dat slaap de herstelfactor is die je het meest in de hand hebt.

Was het maar waar! Ik snap de goede bedoelingen wel achter dit soort tips, want er zijn nogal wat triathleten en dergelijke die vanwege ’s ochtends vroeg trainen te weinig slapen. Maar al die mooie tips als in die Ironman-post ten spijt: slapen heb je juist helemaal niet in eigen hand. Wie denkt dat dat wel zo is, weet niet van slaapproblemen zijn, en die benijd ik! Je tijden van naar bed gaan en opstaan, daar heb je rechtstreeks invloed op. Maar op je slaap maar ten dele. Slapen kun je niet op commando.

Het is bij mij al een paar jaar zo dat er af en toe een nacht mislukt. Ik ben nooit een heel goede slaper geweest: het kost me altijd minstens een half uur om in slaap te vallen, en ik lig mijn hele leven wel eens uren wakker als mijn hoofd te druk is, of als ik bijvoorbeeld hoest, of ongesteld moet worden. Maar sinds een paar jaren is dat veel vaker, en om voor mij onbekende redenen.

Woensdag was het weer eens zo ver. We gingen om half 11 naar bed, en toen was ik normaal moe en er was verder niets bijzonders. Hooguit zag ik een beetje op tegen de volgende ochtend, vanwege een vroege start met tijdsdruk (trein naar Amsterdam halen). Maar om 12 uur sliep ik nog steeds niet, en werd ik weer steeds wakkerder. Eruit dus, borrel gedronken (zie afbeelding), soms helpt dat. Om half 1 weer terug in bed, maar slapen, ho maar. Net na 1 uur ging manlief snurken, en ben ik naar het logeerbed verkast. Daar sliep ik niet meteen, maar uiteindelijk wel. Om half 6, een half uur voor de wekker, was ik wakker. Hooguit vier uur geslapen dus.

Zo’n nacht heb ik eens in de paar weken. Als het daarbij blijft, is het niet fijn maar prima hanteerbaar. Het is ook wel eens erger geweest, vaker achter elkaar, toen was het wel echt naar. Ik ben er toen wel mee bezig geweest hoe ik beter zou kunnen slapen, en heb zelfs begeleiding gehad. Daar heb ik heel wat van opgestoken en het gaat sindsdien beter – ook omdat ik me er minder druk om maak. Ik heb een keer een lange, zware dag ‘overleefd’ op maar 2 uur slaap, en sindsdien ben ik niet meer zo bang niet meer door de dag heen te komen.

Maar met een handjevol simpele tips ben ik er dus niet. Geen koffie na 5 uur bijvoorbeeld, nou, maak daar maar na de lunch van. Desalniettemin geen succes gegarandeerd, hoor! Ik denk zelf dat het iets met de overgang te maken heeft, er zijn wel meer vrouwen die dan slecht slapen, al zijn dat vooral doorslaapproblemen. Bij mij is het meer het inslapen, maar ook bij mij begon het slechtere slapen gelijk met het hormonale gerommel. Hopelijk wordt het dus over een paar jaar ook weer beter.

En ja, dat slechte slapen merk ik bij het sporten. Maar daar heb ik gewoon mee te dealen. Ik pas niet eens zo veel aan, ga ook na zo’n mislukte nacht gewoon trainen. Dat is één van de dingen die ik heb geleerd: me niet laten ‘inpakken’ door te weinig slaap, gewoon doorleven, doorgaan met leuke dingen doen vooral. Maar het gaat natuurlijk af en toe wel moeizaam. Donderdag kwam er zelfs nog een zere lies bij, kennelijk verrekt bij een simpel baantje schoolslag bij het uitzwemmen woensdag. Dus niet hardgelopen, of althans, na 2 km terug naar huis gewandeld. Daar verder gewoon even wat rustig rommelen was toen eigenlijk wel heel lekker.

En misschien merkte ik het zelfs vandaag nog, want het zwemmen viel een beetje tegen. Slecht slapen zit achter mijn soms zo wisselvallige presteren in trainingen. Maar verder geen man overboord.

Kom er alleen bij mij  niet mee aanzetten dat je deze vorm van herstel in de hand hebt.